Yalova’da mimari perspektif arayışı
Nihat Çelik | 7.03.2019
İstanbul Büyükkent Şubesi’ne bağlı bir temsilcilik olarak faaliyet gösteren Yalova Temsilciliği, 250 bine yakın nüfusu olan kent için kafa yoran, kente ilişkin alınacak kararlarda sürece aktif olarak dahil olmaya gayret eden, fikirlerini yerel yönetimle paylaşarak istişarede bulunan bir oda. 135 mimarın kayıtlı olduğu oda temsilciliği başkan, sekreter üye, sayman üye ve iki üyeden oluşan 5 kişilik yönetim kurulundan oluşuyor. Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yalova Temsilciliği başkanlığını yürüten İsmail Hakkı Gültekin ile mimarlık gündemlerini ve kentin mimarisine ilişkin yaklaşımlarını konuştuk.
Yalova Mimarlar Odası hakkında bilgi verir misiniz? Ne zaman kuruldu? Temel faaliyetleri neler? Üye sayınız nedir? Serbest çalışan mimarların sayısı nedir?
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yalova Temsilciliği 1987 yılında kuruldu. Anayasanın 135. maddesine göre kamu kurumu niteliğinde bir meslek örgütüyüz. Şu anda temsilciliğimize kayıtlı 137 mimar bulunmaktadır. Bunlardan 57 tanesi serbest çalışmaktadır.
Şu sıralar odanızın gündeminde neler var?
Şu anda odamızın gündeminde Yalova ili sınırlarında yapılma aşamasında olan 1/50.000’lik planlar vardır. Bakanlığın İl Özel İdareye verdiği yetki ile planlar ihaleye çıkarılmış ve yapım aşamasındadır. Akademik odalar bu plana katkıda bulunmaya çalışmaktadır. Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’ne göre bu çalışmalarda akademik odalara danışılması gerektiği belirtildiği halde biz bu çalışmaya katkı sağlamak için uğraş veriyoruz.
Önümüzdeki dönem için belirlediğiniz hedefler neler?
Önümüzdeki dönemde temsilciliğimizin bir mekan sahibi olması için uğraş veriyoruz. Mimarlar arasında iletişimin en üst düzeyde olmasını istiyoruz. Mimarlık öğrencilerinin yapacağımız etkinliklere katılım sağlaması için çalışma yapmaktayız. 2017 yılında Yalova tarihinin mimari perspektifini ortaya çıkaracağız.
Yalova'da kentleşmenin belli bir odak noktası, oturduğu belli bir anlayış var mı?
Yalova kentinin doğusunun sanayi, batısının ise konut alanı olarak planlanması ilke edinilmişti. Fakat sanayi, tarım alanlarını tehdit ediyor. Yalova, Termal gibi bir turizm cennetine sahip olduğu halde turizm konusunda önemli bir adım atabilmiş değil.
Bölgenin coğrafi yapısının kent üzerinde, mimarisi üzerinde nasıl bir etkisi var?
Bölgenin yüzde 60'ı ormanlarla kaplı, şu anda Yalova ili nüfusu 233 bin kişi. Yeni planlama ile nüfus 700 bin kişi olarak düşünülüyor. Bu durumda iki şıkkımız var; birincisi binaları yükseltmek gökdelenler yapmak, ikinci şık ise ormanları yakarak yeni imar alanları açmak.
Yalova Mimarlar Odası'na göre Türkiye'de mimarlığın en temel sorunları, mimarlığın önündeki engeller neler?
Türkiye'de mimarların önündeki en büyük engel imar kanunu ve yönetmeliklerdir. Kanunları yetişmiş teknik elemanlar yapacağına siyasilerin arka çıktığı müteahhitlerin söylemleriyle yönetmelik oluşuyor. Yönetmeliklerde kesin hüküm yok. Öyle de olur, böyle de olur mantığı içerisinde. Bu sistem memurların insafına kalmış durumda. İşin içine politikacılar girdiği zaman memur-mimar karmaşası yaşanmaya başlıyor.
Kentin yapısal anlamda yaşadığı temel sıkıntılar neler?
Kentin yapısal anlamda yaşadığı en büyük sıkıntı 17 Ağustos 1999 depreminden sonra hafif hasarlı yapı stoku. İmar planında kat adedinin 4 kat ile sınırlanması eski 5 ve 6 katlı binaların yenilenmesini engelliyor.
Son 10 yıldır Türkiye'de yapı alanında yaşanan büyük bir gelişme var. Yalova bu süreçten nasıl etkilendi? Kentte son 10 yıllık yapı stoku üzerinde nasıl bir değişim/gelişim yaşandı?
Kentte yapı stoku parsel bazında işlem görerek binaların yenilenmesi sağlanıyor. Ada bazında yapılaşma olabilse Yalova'da büyük bir değişim yaşanacak.
Kentsel dönüşüm konusunda Yalova'da yürütülen çalışma var mı? Bu kenti ve kentliyi nasıl etkiliyor?
Kentsel dönüşüm konusunda Yalova'nın Roman mahallesinde uygulama için ilk adım atıldı. Yıllardır uygulamaya geçilmiyor. Romanlar’ın yaşam kültürlerini de kentsel dönüşüm adı altında yok etmeye çalışırsanız hiçbir konuda başarılı olamazsınız.
Yalova'nın genel manada ekonomisi konusunda neler söyleyebilirsiniz? Bunun mimariye olan yansımalarına ilişkin nasıl bir değerlendirmeniz var?
Yalova ekonomisinde üretim konusunda yıllardır hiçbir şey yapılmamış. Arsa zengini insanlar arsasını satarak inşaat sektörünün önünü açıyor. Bu yap-satçılar şehrin ekonomisine çok şey kazandırmıyor. Sektör bir sürü kalemin kazanmasına yol açıyor ama gelecekte arsalar bittiğinde ekonomimizin de bittiğinin farkına varacağız.
Mimarların yapı malzemeleriyle kurduğu iletişimi yeterli buluyor musunuz? Daha verimli bir süreç için neler yapılabilir?
Yapı malzemeleri ile ilgili fuarlar, büyük kentlerde açılıyor. Yapı malzemeleri üretenlerle mimarlar arasında bir iletişim kopukluğu var. Araştırıcı mimar zaten istediği yapı malzemesine ulaşabiliyor. Önemli olan üretici firmanın mimarlarla iletişim ağı kurabilmesi.
Son olarak, alçının yapı malzemeleri içindeki gelişim hikayesini nasıl buluyorsunuz? Bir yapı malzemesi olarak alçıya yaklaşımınız nedir? Alçıyı güçlü kılan veya zayıf kılan yönler neler sizce?
Bir mimar olarak alçının yapı malzemeleri konusunda önemli bir yere sahip olduğunu düşünüyorum. Binanın hava almasını sağlayabilir. İşçiliği ve uygulaması daha kolay.
